Yöntemin
Sınırlılıkları
Mükemmel bir performans
değerlendirme yönteminin bugüne kadar tasarlanmamıştır. Her yöntemin olumlu
yanları olduğu gibi bir takım sınırlılıklarının bulunmaktadır. Örgüt yapısı ve
kültürü ile bağlantılı olarak en uygun performans değerlendirme yönteminin
seçilmesi gerekmektedir. Bu kapsamda 360o performans değerlendirme
yönteminin de belli bir takım sınırlılıkları bulunmaktadır. Bu sınırlılıklar
müteakip maddelerde belirtilmiştir.
360o performans değerlendirme yönteminde, veri kaynaklarından
gelen bilgiler toplanarak, çalışanlara geribildirim yapılmakta ancak bu
bilgilerin hangi veri kaynağından sağlandığı gizli tutulmaktadır. Aslında bu
uygulama çalışanların birbirine düşmanca tavır sergilememesi için doğru bir
yaklaşım olmakla beraber, yine de çalışanlar arasında belirsiz yorumlara ve
değişik değerlendirmelere sebebiyet verebilmektedir. Bu durum performans
değerlendirme süreci iyi yönetilemediği takdirde huzursuzluğa neden olmaktadır.
Geribildirim
sonuçlarının yorumlanması üzerine uzmanlaşmış insan kaynakları yöneticilerinin
olmaması bazen veri kaynaklarının gizliliğine gölge düşürebilmektedir. Uzman
personel çalışanın eksik yönleri ile ilgili yapıcı geribildirimde bulunulmasını
sağladığı takdirde örgütsel ve kişisel gelişime sağlanacak fayda maksimize
edilmiş olacaktır. Aksi takdirde en
önemsiz bir eksiklik bile eleştirel ve küçültücü bir üslûpla çalışana
bildirilirse değerlendirme gelişmeyi sağlamaktan çok, geriletici bir uygulama hâlini
alacaktır.
Veri kaynakları, kendilerine deşifre
edilmeyecekleri garantisi verildiği takdirde, tercih edilenden ziyade ihtiyaç
duyulan geribildirimleri vereceklerdir. Eğer gizlilik sağlanamazsa
değerlendiriciler yüksek not verme eğiliminde olacak ve değerlendirmenin
güvenirliğine gölge düşecektir.
360o performans
değerlendirme sürecine katılacak personelin, yapıcı bilgiler vermesi, sürecin
nasıl işleyeceği ve çalışana yapılacak geribildirimlerin çalışan tarafından
nasıl yorumlanacağına yönelik olarak eğitimden geçirilmesi oldukça zahmetli bir
iş olarak karşımıza çıkmaktadır.
Değerlendirmeyi kapsayan ölçütler,
örgüt hedeflerini destekler nitelikte değilse, yöntemin başarılı olması mümkün
görülmemektedir. Ayrıca ölçülen nitelikler çalışanın pozisyonu veya örgüt için
önemli değilse, değerlendirmede boşa yapılan bir işlem hâlini alacaktır.
Geleneksel sistemlerde tek form
aracılığı ile işleyen performans değerlendirme süreci, çok fazla veri
kaynağının sürece katılımıyla içinden çıkılmaz bir hâl alabilir. Çünkü bu
süreçte performans testlerinin yapılması, test sonuçlarının yorumlanması,
yorumlanan sonuçların kullanılması ve bilgilerin bilgisayar ortamında kaydedebilmesi
oldukça zor, zaman alan ve maliyetli bir işlemdir. Bu sebeple yöntemin
sistematik yapısının insan kaynakları yöneticileri tarafından çok iyi bir
şekilde planlanması gereklidir. Planlamanın, bu yöntemin hem teorik hem de
uygulama boyutu konusunda uzman olan personelin sorumluluğunda oluşturulması bu
sınırlılığın etkisini azaltacaktır.
Örgütte
yönetim anlayışı, geleneksel sistemlerde olduğu gibi otokratik bir yapıdaysa 360o performans değerlendirme yönteminin yöneticiler tarafından
benimsenmesi oldukça zordur. Benimsenmeyen bir performans değerlendirme
uygulamasının başarılı olmasını beklemek oldukça güçtür.
Veri
kaynakları değerlendirmelerini eksik gözleme dayandırdıkları takdirde,
değerlendirmenin geçerliliği olumsuz yönde etkilenecektir.
Çalışan,
360o çevresini tarafından değerlendirileceğinden, onları potansiyel
bir tehlike olarak görebilir. Bu durumun çalışanda yaratacağı baskı,
motivasyonu olumsuz yönde etkileyebilir.
360o performans
değerlendirme yöntemi ile farklı veri kaynaklarından gelen bilgilerin olumsuz
olması durumunda çalışanların üzerlerine kaldırabileceklerinden fazla bir yük
binmesine neden olacaktır.
Veri kaynakları seçimi örgütün insan
kaynakları departmanı
titizlikle ve uygun nitelikte bireylerin seçilmesi suretiyle yapılmalıdır. Eğer
bu seçim çalışana bırakılırsa, kendine yakın çalışanları seçecek ve
değerlendirme sonuçlarının güvenirliği kaybolacaktır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder